Σε
λίγες ημέρες έχουμε την έναρξη των Πανελλαδικών Εξετάσεων της Γ΄ Λυκείου, κατά
τις οποίες οι μαθητές, όπως κάθε σχολική χρονιά, καλούνται να διαγωνισθούν για
μία θέση στα Ανώτατα και Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας. Πρόκειται για
νέους γεμάτους όνειρα που σήμερα βρίσκονται μετέωροι σε όλα τα επίπεδα και οι
οποίοι, σε πολλές περιπτώσεις, έχουν επωμιστεί και τα ανεκπλήρωτα όνειρα των
γονέων τους.
Αδιαμφισβήτητα,
η σχολική χρονιά της Γ΄ Λυκείου είναι μία ψυχοφθόρα περίοδος, κατά την οποία οι
μαθητές κάνουν την τελική προσπάθεια για τις εξετάσεις, έχουν ελάχιστο
προσωπικό χρόνο, συχνά πολλή πίεση από την οικογένεια και τους καθηγητές και
καλούνται να συγκεντρώνουν τις δυνάμεις
τους στη μελέτη και στο στόχο τους. Ουσαστικά, το σύστημα αξιολογεί μέσα σε
λίγες ώρες την προσπάθεια τουλάχιστον δύο ετών, αν όχι ολόκληρης της σχολικής
πορείας. Αυτό επιβαρύνει τους μαθητές με επιπλέον άγχος, καθώς είναι σαν να μη
επιτρέπει λάθη ή απρόβλεπτους παράγοντες. Επιπλέον, οι συνεχείς διαδικασίες αξιολόγησης
κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς
τόσο στο σχολείο, όσο και στα φροντιστηριακά μαθήματα -που αποτελούν
κοινό μυστικό -βάζουν τους μαθητές σε μία διαρκή διαδικασία ελέγχου, συνθήκη
που επιτείνει το άγχος.
Είναι
σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι μαθητές της Γ΄Λυκείου είναι νέοι που διανύουν το
μεταβατικό στάδιο από την εφηβεία στην ενηλικίωση. Όπως αναφέρει ο Winnicott, ‘’εφηβεία είναι η
περίοδος ανακάλυψης του εαυτού. Το πρόβλημα είναι πώς να είσαι έφηβος στην
περίοδο της εφηβείας’’. Όπως κάθε μεταβατικό στάδιο, η εφηβεία διέπεται από
μεταβολές: μεταβολές στη σωματική ανάπτυξη, ορμονολογικές μεταβολές και
απορρέουσες ψυχολογικές μεταβολές. Μέσα σε αυτό τον προσωπικό αγώνα κάθε εφήβου
προστίθεται το άγχος να επιλέξει το επάγγελμα που θα τον ακολουθεί στην
υπόλοιπη ζωή του και να διεκδικήσει μία
θέση γι΄αυτό μέσω των εξετάσεων.
Οι έφηβοι έχουν ανάγκη από ένα σταθερό σύστημα
αξιών. Για να ‘στήσουν’ τα όνειρα, τους στόχους
και τη ζωή τους έχουν ανάγκη από σταθερές βάσεις κι αίσθηση δικαιοσύνης
και αποδοχής. Η μυθοποίηση των εξετάσεων, η αγωνία , αν όχι το άγχος των
γονέων, οι προσδοκίες τους , που συχνά σχετίζονται με τη δική τους πορεία ζωής,
η επένδυση στις εξετάσεις, σαν να
αποτελεί τη δικαίωση όλης της οικογένειας, η ενοχοποίηση των μαθητών για την
ελλιπή προσπάθεια που έκαναν ή η υπενθύμιση της οικονομικής -και όχι μόνο-
'θυσίας' των γονέων , η
οικονομική κρίση, που περιορίζει πιθανώς τις επιλογές, καθώς και η κινητοποίηση
του ευρύτερου οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος είναι παράγοντες που
επιτείνουν το άγχος των νέων και τους αποπροσανατολίζουν σε μία κρίσιμη φάση
της ζωής τους.
Η συμμετοχή
στος Πανελλαδικές εξετάσεις είναι ένας μαραθώνιος, όπως σχολιάζει και ο Δημήτρης Καραγιάννης.
Είναι ένας μακρύς , επίπονος αγώνας, κατά τον οποίο ο υποψήφιος έχει τη
δυνατότητα να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του και να αναμετρηθεί μαζί του. Στην πορεία αυτή , θα
συναντήσει συμμάχους, εμπόδια, επιτυχίες, αποτυχίες, επαίνους ,απογοήτευση, υπερηφάνεια, ενοχές.
Θα πρέπει, όμως, να σταθεί όρθιος και να δώσει τον καλύτερο εαυτό του στον
τελικό αγώνα. Οι αστοχίες, τα λάθη, οι παραλείψεις είναι πιθανές , όπως και στη
ζωή. Το σημαντικό , όμως είναι, ο υποψήφιος να σταθεί όρθιος και να συνεχίσει ,
να μην παραιτηθεί. Να είναι εστιασμένος στο στόχο και στον εαυτό του, να είναι
κοντά σε εκείνους που τον στηρίζουν ποιοτικά και να αυτο-ανατροφοδοτείται με
θετικές σκέψεις και θετική στάση απέναντι στη ζωή. Έχοντας γνωρίσει καλύτερα
τον εαυτό τους, οι υποψήφιοι κλείνουν έναν κύκλο αποχαιρετώντας το ρόλο του
μαθητή και κάνουν ένα νέο άνοιγμα ζωής. Καλή επιτυχία όχι μόνο στις εξετάσεις,
αλλά στην πορέια της ζωής τους και στην εκπλήρωση των στόχων τους...
