Εντατική Αλληλεπίδραση – Intensive Interaction

Η Εντατική Αλληλεπίδραση είναι μία προσέγγιση που δημιουργήθηκε με σκοπό την ανάπτυξη και την προώθηση των κοινωνικών και των επικοινωνιακών δεξιοτήτων στα άτομα που παρουσιάζουν δυσκολίες στις συγκεκριμένες δεξιότητες. Πρόκειται για μία μέθοδο με μεγάλη ευελιξία, καθώς απευθύνεται σε ανθρώπους ανεξάρτητα από την ηλικία ή το ποσοστό δυσκολίας που μπορεί να παρουσιάζουν και υπάρχει η δυνατότητα να προσαρμοστεί στις εξατομικευμένες ανάγκες του καθενός. Στόχος της προσέγγισης αυτής είναι η κατανόηση και η ανάπτυξη των βασικών αρχών της επικοινωνίας.







Οι βασικές αρχές της επικοινωνίας και της κοινωνικής αλληλεπίδρασης χτίζονται από τη γέννηση του βρέφους και ιδιαίτερα κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής του. Ο κοινός παρονομαστής των δυσκολιών στις αναπτυξιακές διαταραχές είναι η μειωμένη κοινωνική επικοινωνία. 



Η Εντατική Αλληλεπίδραση ουσιαστικά υποστηρίζει ότι η ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων γίνεται με ένα φυσικό τρόπο μέσω του αλληλεπιδραστικού παιχνιδιού, όπως ακριβώς κάνουν οι γονείς με τα βρέφη.



Ουσιαστικά, πρόκειται για μία διαδικασία που είναι γενετικά προγραμματισμένη και το βρέφος μπορεί όχι μόνο να ‘ζητήσει’ αυτό που χρειάζεται από τους φροντιστές του, αλλά μπορεί κιόλας να καθοδηγήσει το χτίσιμο της σχέσης τους. Το βρέφος μέσα από διάφορους τρόπους, όπως είναι το κλάμα, η βλεμματική επαφή, οι κινήσεις του σώματος ή οι εκφράσεις του προσώπου, το κοινωνικό χαμόγελο, οι ήχοι που παράγει κ.α., προσελκύει την προσοχή και μπορεί έτσι να επιβιώσει και να αναπτυχθεί. 



Επιπλέον, με τον τρόπο αυτό, εφόσον το βρέφος βρίσκει ανταπόκριση από το περιβάλλον του, η αλληλεπίδραση τότε αποκτά μία επικοινωνιακή αξία και το βρέφος κατακτά σιγά σιγά τη γνώση ότι οι ενέργειες του στο περιβάλλον είναι σημαντικές και έχουν νόημα για τους άλλους αλλά και για το ίδιο. Αυτές οι δυαδικές αρχικά σχέσεις προωθούν τη γενικότερη γνώση του κόσμου καθώς και την ανάγκη για τη μετέπειτα δημιουργία και ομαδικών σχέσεων για να μπορέσει ο άνθρωπος να προσαρμοστεί και να ενταχθεί σε ένα κοινωνικό σύνολο. 




Στην Εντατική Αλληλεπίδραση δεν είναι αναγκαία η χρήση κάποιου εξειδικευμένου υλικού, εξοπλισμού ή κάποιου ενισχυτή. Υποστηρίζει το άτομο με ένα φυσικό και αβίαστο τρόπο μέσα από την παρουσία και τη συνύπαρξη του θεραπευτή/φροντιστή και του παιδιού, έχοντας ως σκοπό τη δημιουργία κατάλληλων κοινωνικών συνθηκών και την ανάπτυξη επικοινωνιακών ευκαιριών. Τα παιδιά είναι σε θέση να μάθουν μέσα από τις σχέσεις που αναπτύσσουν με τους φροντιστές τους, οπότε η δημιουργία ενός χαλαρού και μη απαιτητικού ή επικριτικού περιβάλλοντος θα τα κάνει να νιώσουν ασφάλεια και να εκφραστούν ελευθέρα. Μέσα στα πλαίσια αυτά μπορούν να αναπτυχθούν οι θεμελιώδης αρχές επικοινωνίας και κοινωνικής αλληλεπίδρασης, οι οποίες με τη σειρά τους προωθούν τη γνωστική ανάπτυξη των ανθρώπων. 



Τα αποτελέσματα μίας τέτοιας κοινωνικής και επικοινωνιακής προσέγγιση, όπως είναι η Εντατική Αλληλεπίδραση, είναι συνήθως άμεσα και παρατηρούμε ότι:

• Το άτομο μπορεί πιο εύκολα να εντοπίσει, να παρατηρήσει, να εστιάσει την προσοχή του αλλά και να αναζητήσει την προσοχή των άλλων.

• Είναι πιο χαρούμενο και απολαμβάνει τις σχέσεις του με τους άλλους.

• Προσαρμόζεται στο περιβάλλον και στις αλλαγές πιο εύκολα.

• Οι εκφράσεις του προσώπου ή του σώματος και οι φωνοποιήσεις αποκτούν κοινωνικό νόημα.

• Συμμετέχει σε νέες δραστηριότητες με δική του πρωτοβουλία, εμπλέκεται περισσότερο στο περιβάλλον και νιώθει ότι ανήκει κάπου.



Σταμάτη Νίκη 
Λογοθεραπεύτρια 



Βιβλιογραφικές Αναφορές

§ Firth G., Menzies L., Hewett D., (2012). Intensive Interaction Institute : Ενημερωτικό Εγχειρίδιο για την Εντατική Αλληλεπίδραση (Επιμ. Ι. Βογινδρούκας, Ε. Ν. Χελάς), Γιάννενα: ΙΕΕΛ.

§ Hewett D., Firth G., Barber M., Harrison T., (2012). Intensive Interaction Handbook. London: Sage.

§ Nind, M. & Hewett D., (2010). Εντατική Αλληλεπίδραση (Intensive Interaction). Ένας πρακτικός οδηγός για άτομα με επικοινωνιακές διαταραχές. (Μεταφ. Δ. Μποζινάκη). Αθήνα: Ταξιδευτής.